Cách Tính Ngày Quan Hệ An Toàn Và Hiệu Quả

Dựa trên chu kỳ kinh để xác định ngày an toàn trong quan hệ tình dục là một trong những phương pháp phổ biến để tránh mang thai không mong muốn. Nếu chị em đang quan tâm đến cách tính ngày quan hệ an toàn thì hãy cùng tìm hiểu về cách thức hoạt động của phương pháp này, những đối tượng nào nên áp dụng, và đánh giá về hiệu quả thực tế của phương pháp này qua bài viết dưới đây.

1. Tìm hiểu về chu kỳ kinh nguyệt

Để áp dụng phương pháp tính ngày an toàn, chị em cần hiểu rõ về chu kỳ kinh nguyệt của mình. Chu kỳ này bao gồm một loạt các biến đổi tự nhiên định kỳ trong buồng trứng và tử cung, đóng vai trò quan trọng trong quá trình sinh sản của phụ nữ. Nhờ chu kỳ này mà việc sản xuất trứng và tạo điều kiện thuận lợi cho việc thụ tinh và mang thai được thực hiện.

Một chu kỳ kinh nguyệt bao gồm 4 giai đoạn:

Giai đoạn hành kinh

Trong giai hành kinh, lớp niêm mạc tử cung bong ra và được loại bỏ khỏi cơ thể thông qua cổ tử cung và âm đạo, để nhận biết giai đoạn hành kinh thông qua hiện tượng chảy máu kinh. Dịch kinh nguyệt chứa máu, tế bào niêm mạc tử cung và dịch nhầy. Thời kỳ này thường kéo dài từ 3 đến 5 ngày.

Giai đoạn nang trứng

Giai đoạn nang trứng bắt đầu tính từ ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt và kết thúc khi trứng rụng. Trong giai đoạn này, tuyến yên sẽ sản xuất hormone kích thích nang trứng dưới tác động của vùng dưới đồi. 

Mỗi nang trứng chứa một quả trứng chưa hoàn thiện, nhưng chỉ có một nang trứng sẽ phát triển thành trứng trưởng thành. Sự phát triển của nang trứng làm cho niêm mạc tử cung dày lên, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình làm tổ của trứng đã thụ tinh.

Giai đoạn rụng trứng

Quá trình phát triển của nang trứng ở giai đoạn rụng trứng gây ra sự tăng cường nồng độ estrogen trong cơ thể, kích thích vùng dưới đồi trong não tiết ra hormone kích thích tuyến yên sản xuất LH và FSH nhiều hơn. Sự tăng nồng độ LH trong cơ thể sẽ kích hoạt quá trình rụng trứng. 

Những sợi lông nhỏ trên bề mặt của buồng trứng giúp trứng được giải phóng và di chuyển qua ống dẫn trứng, từ đó đưa về phía tử cung. Trứng chỉ tồn tại trong khoảng 24 giờ sau khi rụng, và nếu không được thụ tinh trong thời gian này, trứng sẽ chết.

Giai đoạn hoàng thể

Mặc dù quá trình rụng trứng giúp trứng thoát ra khỏi nang trứng, nhưng nang trứng vỡ vẫn còn ở trên bề mặt của buồng trứng. Trong khoảng hai tuần tiếp theo, chúng sẽ biến đổi thành một cấu trúc được gọi là hoàng thể. Hoàng thể bắt đầu giải phóng progesterone cùng với estrogen để làm dày niêm mạc tử cung, chuẩn bị cho việc làm tổ của trứng đã được thụ tinh.

Khi trứng đã thụ tinh, hoàng thể tiếp tục sản xuất progesterone để duy trì độ dày của niêm mạc tử cung, hỗ trợ cho quá trình mang thai. Nếu quá trình làm tổ của trứng không xảy ra, hoàng thể sẽ teo và chết đi, dẫn đến sự giảm nồng độ progesterone. Khi đó, niêm mạc tử cung sẽ bong ra kết hợp với dịch nhầy và máu, tạo thành chu kỳ kinh nguyệt.

2. Cách tính ngày an toàn để tránh mang thai ngoài ý muốn

Ngày được gọi là ngày an toàn?

Chu kỳ kinh của phụ nữ thường kéo dài từ 28 đến 32 ngày. Dựa trên chu kỳ này, ngày an toàn khi quan hệ tình dục được chia thành ba giai đoạn như sau: 

Giai đoạn an toàn tương đối

Thời gian này tính từ ngày đầu tiên đến ngày thứ 9 của chu kỳ kinh. Đây là giai đoạn trứng sắp rụng, tuy nhiên không thể dự đoán chính xác ngày rụng trứng. Tinh trùng có thể sống trong cơ thể phụ nữ từ 2 đến 3 ngày, do đó, nếu trứng rụng sớm hơn dự kiến, việc thụ thai vẫn có thể xảy ra.

Giai đoạn nguy hiểm

Giai đoạn này được coi là rất nguy hiểm khi quan hệ tình dục ở giai đoạn này, vì tỷ lệ mang thai rất cao. Vì vậy, để tránh "sự cố" không mong muốn, phụ nữ nên tránh quan hệ trong khoảng từ ngày thứ 9 đến ngày thứ 18 của chu kỳ kinh nguyệt.

Giai đoạn an toàn tuyệt đối

Các phụ nữ có chu kỳ kinh kéo dài 28 ngày, thời gian an toàn để quan hệ tình dục được tính từ ngày thứ 18 đến ngày 28 của chu kỳ. Đây là giai đoạn sau khi trứng mới rụng và đang trong quá trình phân hủy, chuẩn bị cho kỳ kinh sắp tới, do đó khả năng mang thai là rất thấp.

Cách tính ngày an toàn đối với từng chu kỳ kinh cụ thể

Đối với người có chu kỳ kinh 32 ngày

Trong trường hợp chu kỳ kinh là 32 ngày, nếu ví dụ ngày đầu tiên của chu kỳ kinh là 08/06 và ngày kết thúc là 08/07, và ngày 09/07 là ngày bắt đầu chu kỳ kinh tiếp theo, thì ngày rụng trứng sẽ rơi vào giữa chu kỳ, cụ thể là ngày thứ 16, tức là ngày 21/06. Khi đó, ngày an toàn tuyệt đối được tính từ ngày rụng trứng cộng thêm 5 ngày, tức là khoảng thời gian từ 26/06 đến 08/07.

Đối với người có chu kỳ kinh 30 ngày

Trong trường hợp chu kỳ kinh là 30 ngày, lấy ví dụ như ngày đầu tiên của kỳ kinh là 06/05, ngày kết thúc kỳ kinh là 06/06 và 07/06 sẽ là ngày bắt đầu kỳ kinh tiếp theo. Khi ấy, ngày an toàn tuyệt đối được tính từ ngày rụng trứng + 5 ngày tức là 26/05 - 06/06.

Đối với người có chu kỳ kinh 25 ngày

Nếu chu kỳ kinh của bạn là 25 ngày, ví dụ như ngày kinh đầu tiên là 07/06, ngày kết thúc là 01/07, và 02/07 là ngày bắt đầu chu kỳ kinh mới, thì ngày an toàn tuyệt đối cho quan hệ tình dục được tính từ ngày rụng trứng cộng thêm 5 ngày, tức là từ 24/06 đến 01/07.

Để canh ngày quan hệ để tránh thai, bạn có thể sử dụng các phương pháp như phương pháp rụng trứng, phương pháp giữ kỷ luật, hoặc sử dụng bảng kỷ luật để ghi nhớ và tính toán chu kỳ kinh nguyệt của mình.

3. Ngừa thai bằng cách tính toán ngày an toàn có đảm bảo an toàn tuyệt đối không?

Phương pháp ngừa thai này chỉ có hiệu quả khoảng 75% do nhiều nguyên nhân:

• Chu kỳ kinh không đều, các rối loạn kinh nguyệt như trễ kinh, rong kinh, có thể làm cho việc tính toán ngày an toàn trở nên không chính xác.

• Trứng đã rụng nhưng chưa phân hủy hết, trong khi tinh trùng vẫn còn sống trong cơ thể của phụ nữ, dẫn đến khả năng thụ thai vẫn có thể xảy ra.

• Quan hệ gần ngày không an toàn, nếu trứng rụng sớm hoặc muộn hơn dự kiến, vẫn có thể gặp tinh trùng.

• Căng thẳng tinh thần có thể làm cho thời gian rụng trứng không chính xác.

• Chủ quan trong việc quan hệ, ngoài việc quan hệ vào ngày an toàn, không áp dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào khác như xuất tinh ngoài âm đạo, sử dụng bao cao su, vòng tránh thai, hoặc thuốc tránh thai.

4. Những biện pháp tránh thai hiệu quả cao

Dưới đây là tổng hợp các biện pháp tránh thai hiệu quả các chị em nên biết:

Bao cao su

Bao cao su hoạt động bằng cách ngăn cho dịch và tinh dịch của nam giới không thể xâm nhập vào tử cung của phụ nữ. Mặc dù nhiều người nghĩ rằng bao cao su chỉ dành cho nam giới, thực tế phụ nữ cũng có các loại bao cao su riêng.

• Đối với nam giới, bao cao su được trang bị để che kín "cậu nhỏ". Quý ông cần lưu ý chọn kích thước phù hợp, vì nếu bao nhỏ hơn so với kích thước dương vật có thể dễ rách trong quá trình quan hệ, và nếu bao quá rộng có thể dễ tuột ra, khiến hiệu quả tránh thai không cao và không đủ để bảo vệ khỏi các bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục.

• Với phụ nữ, bao cao su thường có hai đầu tròn. Đầu bên trong là một vòng nhỏ di động để dễ dàng chèn vào âm đạo, trong khi đầu còn lại là một vòng lớn hơn để giữ bao không tuột ra khi quan hệ. Ngoài ra, bao cũng che phủ khu vực "cô bé" và "cậu nhỏ" khi giao hợp, ngăn không cho tinh trùng tiếp xúc với trứng.

Thuốc ngừa thai dạng uống

Thuốc tránh thai là loại thuốc chứa hormone nội tiết, hoạt động bằng cách ngăn chặn sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng. Các hormone trong thuốc cũng làm cho chất nhầy ở cổ tử cung trở nên đặc hơn. Chất nhầy này dày hơn và ngăn chặn tinh trùng không thể di chuyển đến gặp trứng.

Có hai loại thuốc tránh thai uống phổ biến: thuốc kết hợp chứa cả estrogen và progestin, cũng như thuốc chỉ chứa progestin.

Thuốc tránh thai khẩn cấp

Đây là một biện pháp khẩn cấp để ngăn chặn việc mang thai ngoài ý muốn sau khi quan hệ tình dục mà không sử dụng biện pháp tránh thai, hoặc khi gặp phải sự cố. Viên thuốc tránh thai khẩn cấp thường chỉ chứa progestin.

Có hai loại viên thuốc khẩn cấp phổ biến. 

• Loại thứ nhất chứa 1,5 mg levonorgestrel hoặc 3 mg norgestrel, bạn chỉ cần uống một viên duy nhất.

• Loại thứ hai là viên có 0,75 mg levonorgestrel mỗi viên. Bạn có thể uống 2 viên một lần, cách nhau 12 giờ, hoặc có thể uống cả hai viên cùng một lúc. 

Tuy nhiên, việc sử dụng phương pháp này có thể gây ra rối loạn kinh nguyệt. Hiệu quả của phương pháp này đạt khoảng 75% nếu sử dụng trong vòng 72 giờ đầu tiên sau quan hệ tình dục. Nếu sử dụng sau 72 giờ, hiệu quả sẽ giảm đi.

Thuốc ngừa thai dạng tiêm

Các loại thuốc tiêm chứa hormone progesteron, được tiêm một lần vào cơ bắp. Progesteron sẽ tiết dần vào cơ thể phụ nữ, có tác dụng ngừa thai trong khoảng 1 đến 3 tháng tùy thuộc vào loại thuốc được sử dụng.

Thuốc tiêm tránh thai hoạt động bằng cách ức chế rụng trứng 100% và đồng thời làm giảm tiết chất nhầy ở cổ tử cung một cách mạnh mẽ, ngăn chặn tinh trùng không thể xâm nhập vào buồng tử cung. Do đó, phương pháp này đạt hiệu quả cao lên đến 99,6%.

Đặt vòng tránh thai

Vòng tránh thai là một phương pháp ngừa thai có hiệu quả khá cao, đạt từ 97% đến 99%. Vòng tránh thai, hay còn gọi là dụng cụ tử cung (Intra Uterine Device – IUD), là một thiết bị tránh thai có hình dạng chữ T được đặt vào trong tử cung của phụ nữ, nó hoạt động như một vật cản hiệu quả để ngăn chặn thai nghén trong một khoảng thời gian dài.

Có ba nhóm IUD chính: IUD trơ, IUD chứa đồng và IUD phóng thích chậm progestogen. 

• IUD trơ đã xuất hiện từ những năm 60 của thế kỷ trước, là một dụng cụ nhựa dẻo được đặt chặt vào tử cung. Tuy nhiên, do hiệu quả ngừa thai không cao, hiện nay IUD chứa đồng và IUD phóng thích chậm progestogen được ưa chuộng hơn.

• Vòng tránh thai phóng thích chậm progestogen được đặt bên trong tử cung và giải phóng một lượng nhỏ progestin hàng ngày vào cơ thể để ngăn chặn thai nghén. Thời gian sử dụng vòng này có thể kéo dài từ 3 đến 6 năm.

• IUD chứa đồng là một dụng cụ nhỏ có hình dạng chữ "T" được đặt bên trong tử cung bởi bác sĩ. Loại này có thể duy trì trong tử cung từ 5 đến 10 năm.

Xuất tinh ngoài

Với biện pháp tránh thai xuất tinh ngoài nghĩa là trước khi xuất tinh, nam giới sẽ rút dương vật ra ngoài để giảm hoặc hạn chế số lượng tinh trùng phóng vào âm đạo. Một điều cần lưu ý là khi rút ra, dương vật phải được giữ xa khỏi âm đạo. Nhưng phương pháp có khá nhiều rủi ro.

Ngoài ra trong quá trình quan hệ tình dục, dù nam giới chưa xuất tinh nhưng vẫn có thể có lượng tinh dịch rò rỉ từ dương vật. Khi hưng phấn, nam giới sẽ tiết ra một chất lỏng trong suốt, đóng vai trò như một chất bôi trơn trong quan hệ. Chất lỏng này có thể chứa tinh trùng và nếu không may, chúng có thể bơi đến trứng để thụ tinh.

Triệt sản vĩnh viễn (cả nam và nữ)

Triệt sản là phương pháp dành cho các cặp vợ chồng đã có đủ số lượng con theo ý muốn hoặc không mong muốn mang thai nữa. Ở phụ nữ, triệt sản là thắt ống dẫn trứng, còn ở nam giới là thắt ống dẫn tinh.

• Thắt ống dẫn tinh: là một phẫu thuật đơn giản, thường được thực hiện bằng cách sử dụng phương pháp đốt điện hoặc laser để cắt bỏ một phần của ống dẫn tinh, sau đó bít hai đầu lại nhằm ngăn chặn tinh trùng từ việc đi ra ngoài và thụ thai với trứng.

• Thắt ống dẫn trứng: là phương pháp triệt sản dành cho phụ nữ, có thể được thực hiện theo nhiều cách khác nhau như buộc ống, cắt rời, hoặc sử dụng kẹp kim loại hoặc vòng nhựa để thắt lại. Phẫu thuật này không ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ và không đảm bảo hiệu quả 100%, mặc dù số trường hợp mang thai lại sau phẫu thuật này rất hiếm.

5. Đối tượng nào nên áp dụng cách tính ngày an toàn dựa trên chu kỳ kinh?

Thực tế cho thấy phương pháp tính ngày an toàn để tránh thai chỉ nên áp dụng cho phụ nữ có chu kỳ kinh thường xuyên trong khoảng 28 đến 32 ngày, và điều này phải duy trì ổn định trong ít nhất nửa năm, với sự chênh lệch giữa chu kỳ ngắn nhất và dài nhất trong 6 tháng không vượt quá 7 ngày. Đối với những phụ nữ có chu kỳ kinh không đều, thường xuyên thay đổi, thì tốt nhất là không nên sử dụng phương pháp tránh thai này.

Với phương pháp tránh thai bằng cách tính ngày quan hệ an toàn này cũng khá rủi ro. Vậy nên nếu chị em mong muốn tránh thai hiệu quả hãy tham khảo thêm các biện pháp như bao cao su, thuốc ngừa thai, đặt vòng trái thai, triệt sản,… 

Chị em đang tìm kiếm phòng khám sản phụ khoa Minh Khai thực hiện các thủ thuật triệt sản, đặt vòng uy tín. Thì đừng bỏ lỡ Phòng khám phủ sản Minh Khai, toạ lạc tại 430 Nguyễn Thị Minh Khai TP.HCM. Chúng tôi cam kết mang đến những dịch vụ chất lượng, chuyên nghiệp với đội ngũ bác sĩ có tay nghề và chuyên môn cao. Nên quý khách yên tâm khi đến với dịch vụ của chúng tôi.Liên hệ ngay hotline: 0949070430 để được tư vấn chi tiết.