Những Điều Cần Lưu Ý Khi Mang Thai 3 Tháng Đầu Các Mẹ Nên Biết

Ba tháng đầu của thai kỳ là giai đoạn vàng cho quá trình hình thành của thai nhi trong bụng mẹ, nhưng cũng là thời kỳ thai nhi yếu nhất. Nếu các tác nhân độc hại hoặc vi sinh vật xâm nhập trong giai đoạn này, chúng có thể gây ra các dị tật kéo dài suốt đời. Do đó, việc chăm sóc bà bầu trong 3 tháng đầu là vô cùng quan trọng. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ những điều cần lưu ý khi mang thai 3 tháng đầu. Cùng Minh Khai tìm hiểu nhé.

Sự phát triển của thai nhi trong 3 tháng đầu thai kỳ

Kể từ khi tinh trùng kết hợp với trứng tạo thành phôi và phôi di chuyển thành công vào buồng tử cung để bắt đầu quá trình làm tổ, đó là bước đánh dấu sự hình thành và phát triển của thai nhi. Trong 2 tuần đầu sau thụ thai, phôi đạt kích thước khoảng 1-2mm và trao đổi tử cung-rau (trao đổi chất chính giữa mẹ và bé trong thai kỳ) dần được thiết lập. Từ thời điểm này, phôi thai phát triển hoàn toàn phụ thuộc vào dinh dưỡng từ mẹ.

Phôi thai có cấu tạo gồm 3 lớp: 

• Lớp trong cùng tiếp xúc với phôi gọi là lớp nội bì sẽ phát triển thành phổi, gan và hệ tiêu hóa

• Lớp giữa gọi là lớp trung bì sẽ phát triển thành các cơ quan như cơ, xương, thận, cơ quan sinh dục và tim

• Lớp bên ngoài gọi là lớp ngoại bì sẽ tạo thành da, tóc, mắt và hệ thần kinh. Thai nhi phát triển và dần hình thành các cơ quan trong cơ thể theo từng tuần.

Cuối tam cá nguyệt thứ nhất, thai có phần đầu to không cân đối, đã có những nét rõ ràng của mắt, mũi, miệng, tai ngoài. Tứ chi có những chồi ngón, và các bộ phận chính của cơ thể như hệ tuần hoàn, tiêu hóa, tim mạch bắt đầu hình thành, đây là giai đoạn quan trọng cần rất nhiều lưu ý.

Các mốc khám thai quan trọng

Cái mốc khám thai quan trọng các chị em cần lưu ý như sau:

• Từ 6 - 8 tuần: Đây là thời điểm để thực hiện lần siêu âm đầu tiên. Nếu đã phát hiện có thai hoặc đã đến siêu âm trước đó, bác sĩ sẽ chỉ định bạn đến khám trong khoảng thời gian này. Siêu âm lúc này sẽ xác định xem đã có tim thai chưa, cũng như kiểm tra tình trạng làm tổ và sự phát triển ban đầu của thai nhi.

• Từ 11 đến 12 tuần: Đây là thời điểm để thực hiện sàng lọc quý I của thai kỳ. Các sản phụ cần lưu ý mốc thời gian quan trọng này, đặc biệt là những sản phụ trên 35 tuổi hoặc có tiền sử gia đình bị dị tật bẩm sinh hay bệnh lý di truyền. Thời điểm này là lúc chính xác nhất để đo độ mờ da gáy qua siêu âm, từ đó xác định nguy cơ thai nhi mắc hội chứng Down và một số bất thường nhiễm sắc thể khác.

Dấu hiệu nguy hiểm trong 3 tháng đầu

Ba tháng đầu thai kỳ là giai đoạn quan trọng vì thai nhi còn nhỏ và đang trong quá trình hình thành các bộ phận quan trọng. Trong thời gian này, có một số nguy cơ có thể gây sảy thai mà mẹ bầu cần lưu ý. Nếu có dấu hiệu cảnh báo như ra máu âm đạo bất thường hoặc đau quặn bụng, mẹ bầu cần đến bệnh viện ngay để được xử trí kịp thời.

Những dấu hiệu nguy hiểm trong 3 tháng đầu mẹ cần đặc biệt lưu ý như sau:

• Chảy máu âm đạo bất thường: Các nguyên nhân thường gặp bao gồm thai ngoài tử cung, dọa sảy thai, sảy thai và thai lưu. Vì vậy, nếu có hiện tượng chảy máu âm đạo trong 3 tháng đầu, dù lượng máu ít hay nhiều, màu sắc như thế nào, mẹ bầu cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.

• Đau quặn bụng dưới: Đau thắt bụng dưới có nhiều nguyên nhân, nhưng trong giai đoạn này, thường gặp nhất là dọa sảy thai. Nếu cơn đau kéo dài, đau liên tục hoặc đau ảnh hưởng đến sinh hoạt của mẹ bầu, cần đến ngay cơ sở y tế để được kiểm tra.

Ngoài ra, mẹ bầu cũng cần lưu ý nếu có các dấu hiệu như chóng mặt, sốt cao thường xuyên trong 3 tháng đầu thai kỳ. Nếu có cảm giác đau thắt bụng đột ngột, đau kéo dài hơn 30 phút kèm theo chảy máu bất thường âm đạo, nên đến ngay các cơ sở y tế để thăm khám và nhận hỗ trợ kịp thời.

Thực phẩm tốt cho thai kỳ

Thực phẩm giàu Axit folic

Axit folic được khuyến nghị bổ sung cho phụ nữ khoảng 3 tháng trước khi mang thai. Tuy nhiên, đây cũng là một dưỡng chất thiết yếu cần được bổ sung trong giai đoạn đầu của thai kỳ. 

Axit folic đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sự phát triển và hoàn thiện của ống thần kinh. Nếu thai nhi không được cung cấp đủ axit folic, nguy cơ sinh non hoặc dị tật ống thần kinh sẽ tăng cao. Một số loại thực phẩm giàu axit folic và an toàn cho thai kỳ mà mẹ bầu có thể lựa chọn bao gồm: đậu, gan, trứng, bông cải xanh, măng tây, họ nhà cam quýt và các loại quả mọng..

Vitamin B6

Vitamin B6 là một vitamin cần thiết mà bạn nên bổ sung trong 3 tháng đầu thai kỳ, đặc biệt là ở tháng đầu tiên. Vitamin B6 giúp giảm tình trạng buồn nôn và nôn do ốm nghén ở mẹ bầu. Thay vì sử dụng thuốc, bạn có thể bổ sung vitamin B6 từ các thực phẩm dễ tìm như ngũ cốc nguyên hạt, cá hồi, cá ngừ, thịt bò, chuối, và các loại hạt như hạnh nhân và óc chó.

Sắt

Trong suốt thai kỳ, nhu cầu máu của cơ thể sẽ tăng cao do một phần máu sẽ cung cấp dinh dưỡng cho thai nhi qua nhau thai. Nếu không đủ hấp thu chất sắt, mẹ bầu có thể xuất hiện các triệu chứng mệt mỏi, chóng mặt và trong trường hợp nghiêm trọng hơn là thiếu máu khi mang thai. 

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên mẹ bầu nên bổ sung khoảng 27mg sắt mỗi ngày ngay khi biết tin mang thai. Ngoài các loại thuốc bổ sắt, bạn có thể chọn thực phẩm giàu sắt như thịt nạc, nội tạng, cải bó xôi, bưởi, hạt bí ngô và các loại đậu.

Sản phẩm từ sữa

Sữa là một nguồn cung cấp giàu chất dinh dưỡng như protein, chất béo và vitamin cho các bà mẹ mang thai. Các sản phẩm như sữa tiệt trùng và sữa chua đều rất có lợi cho sức khỏe của phụ nữ trong giai đoạn 3 tháng đầu thai kỳ.

Các loại thịt

Trong thời kỳ này, bà bầu tăng cân nhanh chóng và cần lượng protein lớn. Do đó, việc tiêu thụ thịt heo và thịt bò nấu chín kỹ là an toàn và cung cấp đủ protein cũng như chất sắt. Trong thời gian này, nên hạn chế ăn hải sản, đặc biệt là các loại cá có nguy cơ cao nhiễm độc thủy ngân, nhất là phần mắt.

Trái cây

Trái cây cung cấp đầy đủ các loại vitamin cần thiết, nước, chất chống oxy hóa và đặc biệt là chất xơ, giúp cơ thể đủ nước, cải thiện vị giác và giảm tình trạng táo bón trong giai đoạn đầu thai kỳ.

Thực phẩm nên tránh

Những thực phẩm mà mẹ bầu nên tránh: dứa, đu đủ xanh, ngải cứu, rau răm, rau ngót, và cam thảo vì chúng có thể làm tử cung co thắt mạnh, tăng nguy cơ sảy thai.

Ngoài ra, nên tránh uống sữa chưa tiệt trùng suốt thời kỳ mang thai do chúng thường chứa vi khuẩn và vi sinh vật gây hại. Sự nhiễm trùng trong 3 tháng đầu thai kỳ có thể dẫn đến nguy cơ dị tật thai nhi.

Tương tự như sữa chưa tiệt trùng, tránh ăn trứng lòng đào hoặc trứng sống để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm khuẩn salmonella, đặc biệt là trong giai đoạn đầu thai kỳ.

Đồ uống có cồn là không nên sử dụng khi mang thai vì có thể gây khuyết tật thần kinh ở thai nhi trong 3 tháng đầu, và ảnh hưởng đến chức năng gan, thận và dạ dày.

Chế độ sinh hoạt trong 3 tháng đầu

Trong 3 tháng đầu thai kỳ, nhiều chị em phụ nữ thường băn khoăn về việc quan hệ tình dục có an toàn hay không. Thực tế, quan hệ tình dục không phải là một chống chỉ định tuyệt đối trong giai đoạn này, nhưng cần phải được tiến hành một cách nhẹ nhàng và cẩn thận. Đối với những phụ nữ có sức khỏe thai kỳ ổn định, việc tiếp tục quan hệ tình dục có thể được xem là an toàn, nhưng cần phải chọn những tư thế phù hợp và hạn chế căng thẳng.

Việc vận động nhẹ nhàng cũng rất quan trọng trong giai đoạn này, giúp tăng cường sức khỏe và giảm căng thẳng. Bạn có thể đăng ký khóa học yoga dành cho sản phụ để nhận được những lợi ích tuyệt vời của yoga, mặc dù cần hạn chế các tư thế phức tạp và các động tác căng giãn mạnh ở vùng hông.

Đi bộ nhẹ nhàng vào buổi sáng hoặc chiều cũng là một phương pháp tuyệt vời để giúp lưu thông máu, giải tỏa căng thẳng và giảm stress. Bên cạnh đó, thư giãn hàng ngày là điều quan trọng để giữ gìn sức khỏe và sắc đẹp trong 3 tháng đầu thai kỳ.

Hãy giữ bình tĩnh và không nên nổi giận, vì tâm trạng của bạn có thể ảnh hưởng đến cả sức khỏe của bạn và thai nhi, điều này cũng khá là khó khăn nhưng chị em cần cố gắng nhất cho thể để thai nhi được khỏe mạnh.

Những hoạt động cần tránh

Hãy tránh mang vác các vật nặng, vì việc này có thể gây căng thẳng không cần thiết cho cơ thể mẹ bầu và ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi.

Ngoài ra, hạn chế tắm nước quá nóng để tránh tăng nhiệt độ cơ thể, điều này có thể gây ra nguy cơ xuất hiện các dị tật bẩm sinh ở thai nhi.

Các hoạt động như chạy nhảy, cưỡi ngựa, đạp xe, trượt patin cũng nên được tránh, đặc biệt là ở những nơi trơn trượt, để giảm nguy cơ té ngã và gây động thai.

Làm mẹ là một hành trình đầy gian nan và trăn trở, nhưng kết quả cuối cùng là vô cùng tuyệt vời. Do đó, hãy nâng cao kiến thức để chuẩn bị cho việc chăm sóc bé yêu ra đời một cách khỏe mạnh.

Để đảm bảo sức khỏe của mẹ và thai nhi, bạn nên đăng ký các gói dịch vụ thai sản trọn gói tại các cơ sở y tế uy tín. Một trong những địa chỉ đáng tin cậy tại TPHCM là Phòng khám Phụ sản Minh Khai tọa lạc tại 430 Nguyễn Thị Minh Khai được nhiều mẹ đánh giá tích cực. Minh Khai sẽ giúp bạn được các bác sĩ thăm khám và theo dõi thường xuyên, từ đó có thể xử lý kịp thời những vấn đề phát sinh và rủi ro trong suốt thai kỳ cũng như sau khi chuyển dạ.

Để đặt lịch khám, chị em có thể liên hệ hotline : 0949070430 nếu còn thắc mắc về những điều cần lưu ý khi mang thai 3 tháng đầu, chúng tôi sẽ tư vấn chi tiết về trong thời gian sớm nhất nhé.